← Retour

Une bibliothèque: L'art d'acheter les livres, de les classer, de les conserver et de s'en servir

16px
100%

III.—TERMES GÉOGRAPHIQUES LATINS[700]

Outre les termes géographiques qu'on rencontre le plus fréquemment dans les catalogues de librairie, tels que les noms de contrées, de capitales, etc., on trouvera dans la liste suivante les noms de la plupart des localités où l'imprimerie a été introduite dès ses débuts ou peu après, c'est-à-dire dès la seconde moitié du XVe siècle ou au commencement du XVIe.

Abbatis Villa, Abbavilla Abbeville.
Aduaticorum Oppidum, Atuatica, Namou, Namureum, Namurum Namur.
Æmona. Voir Labacum[701] Laybach (Autriche).
Æsis, Æsium, Essium Jesi (Italie, près d'Ancône).
Agendicum, Senones Sens.
Agenno, Agennum Agen.
Agrippina. Voir Colonia Cologne.
Aichstadium, Eustadium Eichstædt (Bavière).
Alata Castra, Castra Puellarum, Edinum, Edenburgum Édimbourg.
Albani (Villa Sancti), Verulamium. St-Albans (Angleterre).
Albia, Albiga Albi (Tarn).
Albia Alby ou Albie (Haute-Savoie).
Albiorum, Witteberga Wittenberg (Saxe).
Aldenarda, Aldenardum Oudenarde ou Audenarde (Belgique).
Alenconium, Alentio Alençon.
Alostum Alost (Belgique).
Alta Villa Eltville ou Elfeld (Allemagne, près de Mayence).
Alvernia, Arvernia l'Auvergne.
Ambianum Amiens.
Ambivaritum. Voir Antverpia Anvers.
Amstelodamum Amsterdam.
Ancone, Ancona Ancône.
Andegava, Andegavum Angers.
Andemantunum, Lingonæ Langres.
Angolstadium, Ingolstadium Ingolstadt (Bavière).
Annecium, Annesiacum Annecy.
Annonæum, Annoniacum Annonay.
Antverpia, Handoverpia, Ambivaritum Anvers (Antwerpen).
Aquæ, Badena Baden (Duché de Bade).
Aquæ Bonæ Bonn (Suisse); Eaux-Bonnes (Basses-Pyrénées); etc.
Aquæ Sextiæ Aix (Provence).
Aquila in Vestinis, Aquilia Aquila (Italie, Abruzzes).
Aquileja Aglar ou Aquileja (Frioul).
Aquincum, Buda Bude ou Ofen.
Aquisgranum Aix-la-Chapelle (Aachen).
Aquitania l'Aquitaine. (Partie S.-O. de la France, depuis l'Auvergne et la Saintonge jusqu'aux Pyrénées.).
Arelas Arles.
Arenacum Arnheim (Hollande).
Argentoratum Strasbourg.
Armorica (du celte Ar Mor, près de la mer) l'Armorique, la Bretagne.
Artaunum. Voir Herbipolis Wurtzbourg (Bavière).
Arverna, Claromontium Clermond-Ferrand.
Asculum Picenum Ascoli Piceno (Italie, près d'Ancône).
Atrebatæ Arras.
Atuatica. Voir Aduaticorum oppidum Namur.
Audomarapolis, Audomarum Saint-Omer.
Augusta Ausciorum, Auxorum Auch.
Augusta Nemetum, Noviomagus, Spira Spire (Bavière).
Augusta Prætoria Aoste (Italie, Piémont).
Augusta Suessonum, Suessonæ Soissons.
Augusta Taurinorum, Taurinum Turin.
Augusta Tiberii Ratisbonne (Bavière).
Augusta Trevirorum Trèves (Prusse rhénane).
Augusta Veromanduorum. Voir Quintinopolis Saint-Quentin.
Augusta Vindelicorum Augsbourg (Bavière).
Augustobona, Trecæ Troyes (Champagne).
Augustodunum Autun.
Augustomagus, Civitas Silvancetum Senlis.
Aurelia, Aurelianum Orléans.
Autissiodorum Auxerre.
Auxorum. Voir Augusta Ausciorum Auch.
Avaricum, Bituricæ Bourges.
Avenio Avignon.
 
Bacodurum, Passavia, Patavia Passau (Bavière).
Badena. Voir Aquæ Baden (Duché de Bade).
Bagaudarum Castrum, Monasterium Fossatense Saint-Maur-des-Fossés.
Bajocæ, Bagias Bayeux.
Bajonna (Baya ona, bonne baie en basque), Lapurdum Bayonne.
Bamberga Bamberg (Bavière).
Bancona, Oppenhemium Oppenheim (Allemagne).
Barcino, Barchino Barcelone.
Barcum Barco (Italie, près de Brescia).
Barium Bari (Italie).
Barium Ducis, Barro-Ducum Bar-le-Duc.
Baruthum Bayreuth (Bavière).
Basilca Bâle.
Batavia la Hollande.
Bellovacum Beauvais.
Belna Beaune (Côte-d'Or).
Bergomum, Pergamus, Pergamum Bergame (Italie).
Berna Berne.
Berolinum Berlin.
Berona in Ergovia, Monasterium Beronense Berone, Beromunster (Suisse).
Bipontium Deux-Ponts ou Zweybrücken (Bavière).
Bisuntium. Voir Vesontio Besançon.
Biterræ Béziers.
Bituricæ. Voir Avaricum Bourges.
Blesæ Blois.
Bonna Bonn (Prusse).
Bononia Bologne (Italie).
Bononia, Bononia in Francia, Gessoriacum Boulogne-sur-Mer.
Barbetomagus. Voir Vormatia Worms.
Briocense oppidum, Briocæ Saint-Brieuc.
Briovera, Oppidum Sancti Laudi Saint-Lô.
Brixia Brescia.
Brugæ Bruges.
Brunna Brünn (Autriche).
Bruxella, Bruxelæ Bruxelles.
Buda. Voir Aquincum Bude ou Ofen.
Burdigala Bordeaux.
Burgdorfium Burgdorf ou Berthoud (Suisse) et Burgdorf (Hanovre).
Burgi, Burgum Burgos.
Burgundia la Bourgogne.
Buscoduca, Buscum Ducis Bois-le-Duc (Hollande).
Byzantium Byzance, Constantinople.
 
Cabelia Chablis (Yonne).
Cadomum Caen.
Cadurcum Cahors.
Cæsaraugusta Saragosse.
Cæsarodunum. Voir Turoni Tours (Indre-et-Loire).
Cajeta Gaëte.
Cale, Portus Calensis Porto ou Oporto (Portugal).
Caledonia, Scotia l'Écosse (anc. Calédonie).
Caletum Calais.
Calium, Callis Cagli (Italie, près d'Ancône).
Calmontium Bassiniæ, Calvus Mons Chaumont-en-Bassigny.
Camberiacum Chambéry.
Camboricum, Cantabriga Cambridge.
Cameracum Cambrai.
Cantabriga. Voir Camboricum Cambridge.
Cantuaria Canterbury.
Carentonum Charenton.
Carcaso Carcassonne.
Carnutum Chartres.
Carodunum. Voir Cracovia Cracovie.
Carololesium Charleroy.
Casale Majus Casal Maggiore (Italie, Milanais).
Casale Sancti Evasii Casale Monferrato (Italie, Piémont).
Casinus Mons, Cassinensis Mons Mont-Cassin.
Cassella Cassel.
Castellodunum Châteaudun.
Castra Puellarum. Voir Alata Castra Édimbourg.
Catalaunum Châlons-sur-Marne.
Cenomanum Le Mans.
Cistercium Cîteaux.
Claromontium. Voir Arverna Clermont-Ferrand.
Cliniacum, Cluniacum Cluny.
Collis Colle (Italie, Toscane).
Colonia, Agrippina, Colonia Agrippina Cologne.
Compendium Compiègne.
Complutum Alcala de Henarès (Espagne).
Comum Côme.
Conimbrica Coïmbre (Portugal).
Consentia, Cosentia Cosenza (Italie, Calabre).
Constantia, Valeria Constance.
Constantia Coutances.
Corabilium, Corbonium ad Sequanam Corbeil.
Corbeja vetus, Corbeia Corbie (Somme).
Corbonium ad Sequanam. Voir Corabilium Corbeil.
Corduba Cordoue.
Coriosopitum Quimper.
Cosentia. Voir Consentia Cosenza (Italie, Calabre).
Cracovia, Carodunum Cracovie.
Cremona Crémone (Italie, Milanais).
Culenburgum Culembourg ou Kuilenbourg (Hollande).
Cutna. Voir Kuttenberga Kuttenberg (Bohême).
 
Dariorigum, Dartoritum, Venetia. Vannes.
Darmstadium Darmstadt.
Dartoritum. Voir Dariorigum Vannes.
Daventria Deventer (Hollande).
Delfi Delft (Hollande).
Deodatum Saint-Dié.
Dionantum, Dinandum Dinant (Belgique).
Divio, Diviodunum Dijon.
Divodurum, Mediomatrica, Metæ, Metis, Mettis Metz.
Dola Sequanorum, Dolum Dôle (Jura).
Dordracum Dordrecht (Hollande).
Dresda Dresde.
Duacum Douai.
Dublinum Dublin.
Dusseldorpium Dusseldorf.
 
Eboracum York.
Ebroica, Ebroicum Évreux.
Edenburgum, Edinum. Voir Alata Castra Édimbourg.
Einsilda Einsiedeln (Suisse).
Emda, Embda Emden (Hanovre).
Engolisma Angoulême.
Erfordia Erfurt (Saxe).
Eridanium «Nom de lieu d'impression supposé, que l'on trouve sur un grand nombre de livres italiens… et qui, sur la plupart, doit être traduit par Milan.» (P. Deschamps, loc. cit., col. 464 et 1434.)
Eslinga. Voir Ezelinga Esslingen (Wurtemberg).
Essium. Voir Æsis Jesi (Italie, près d'Ancône).
Eustadium. Voir Aichstadium Eichstædt (Bavière).
Ezelinga, Eslinga Esslingen (Wurtemberg).
 
Fæsulæ Fiesole (Italie, Toscane).
Fanum Sancti Nicolai a Portu Saint-Nicolas-du-Port (Meurthe-et-Moselle).
Ferrara, Ferraria Ferrare.
Fivizanum Fivizano (Italie, Toscane).
Flavium Aurgitanum, Giennum Jaen (Espagne, Andalousie).
Flesinga Flessingue (Hollande).
Florentia Florence.
Forum Livii, Forolivium Forli (Italie, près de Ravenne).
Fossatense Monasterium. Voir Bagaudarum Castrum Saint-Maur-des-Fossés.
Franciscopolis, Portus Gratiæ Le Havre.
Francofurtum ad Mœnum Francfort-sur-le-Mein.
Francofurtum ad Oderam Francfort-sur-l'Oder.
Franckera, Franchera Franecker ou Francker (Hollande).
Fraxinum. Voir Frisinga Freising (Bavière).
Friburgum Fribourg (Allemagne et Suisse).
Frisinga, Fraxinum, Fruxinum Freising (Bavière).
Fulginium Foligno (Italie).
 
Gallia la Gaule, la France.
Ganda, Gandavum Gand.
Garactum Guéret.
Geneva, Genava, Genua Genève.
Genua Gênes (et quelquefois Genève.—Gênes, en ital. Genova).
Germania la Germanie, l'Allemagne.
Gessoriacum. Voir Bononia Boulogne-sur-Mer.
Giennum. Voir Flavium Aurgitanum Jaen (Espagne, Andalousie).
Glascovia, Glascua Glascow.
Goettinga, Gottinga Goettingue (Hanovre).
Gouda, Tergum Gouda ou ter Gouw (Hollande).
Gradiscia Gradisca (Illyrie).
Gratianopolis Grenoble.
 
Hafnia Copenhague.
Haga Comitis La Haye, Haag ou S'Gravenhaag.
Hagenoa Haguenau.
Hala Halle (Allemagne).
Hamburgum, Marionis Hambourg.
Handoverpia. Voir Antverpia Anvers.
Hannovera Hanovre.
Harlemum Harlem (Hollande).
Heidelberga (Mont des myrtilles). Heidelberg.
Helvetia l'Helvétie, la Suisse.
Herbipolis, Artaunum, Wirceburgum Wurtzbourg (Bavière).
Hesdinium Hesdin (Pas-de-Calais).
Hibernia l'Irlande.
Hispalis Séville.
Hispania l'Espagne.
Holmia Stockholm.
Hungaria, Ungaria la Hongrie.
 
Ilerda Lérida (Espagne, Catalogne).
Ingolstadium. Voir Angolstadium Ingolstadt (Bavière).
Insula Lille.
Ipra Ypres (Belgique).
 
Kuttenberga, Cutna Kuttenberg (Bohême).
 
Labacum, Æmona Laybach (Autriche).
Langobardia la Lombardie.
Lantenacum Lantenac (Côtes-du-Nord).
Lantriguerum. Voir Trecora Tréguier (Côtes-du-Nord).
Lapurdum. Voir Bajona Bayonne.
Laudi (Oppidum Sancti). Voir Briovera Saint-Lô.
Laudunum, Lugdunum Clavatum Laon.
Lauginga, Lavinga Lavingen (Bavière).
Leida. Voir Lugdunum Batavorum Leyde (Hollande).
Lemovicum Limoges.
Leodicum, Leudicum Liège.
Leopolis Lemberg, Leopol, ou Lwów (Autriche).
Leudicum. Voir Leodicum Liège.
Lexovium Lisieux.
Limonum, Pictavia Poitiers.
Lingonæ. Voir Andemantunum Langres.
Lipsia Leipzig.
Londinium, Londinum Londres.
Longa Villa Longeville (Meuse).
Lotharingia la Lorraine.
Lovania, Lovanium Louvain.
Lubeca Lübeck.
Luca Lucques.
Lucerna Lucerne.
Luciliburgum, Luciburgum Luxembourg.
Lugdunum Lyon.
Lugdunum Batavorum. Leida Leyde (Hollande).
Lugdunum Clavatum. Voir Laudunum Laon.
Luneburgium, Lunæburgum Lunebourg (Hollande).
Lusitania le Portugal.
Lutetia. (Cf. Parisius.) Lutèce (Paris).
 
Maceriæ, Maceria Mézières.
Madritum Madrid.
Magdeburgum Magdebourg.
Maguntia. Voir Mogontiacum Mayence.
Mantua Mantoue.
Marionis. Voir Hamburgum Hambourg.
Marpurgum Marbourg (Hesse-Cassel).
Marsiburgum, Marsipolis Mersebourg (Saxe).
Massilia Marseille.
Matisco Mâcon.
Mechlinia Malines.
Mediolanium, Mediolanum, Santonum Saintes.
Mediolanum Milan.
Mediomatrica. Voir Divodurum Metz.
Meldorum Civitas, Meldi Meaux.
Melodunum Melun.
Memminga Memmingen (Bavière).
Mercurii Curtis Mirecourt.
Messana Messine.
Metæ, Metis, Mettia. Voir Divodurum Metz.
Misna Meissen (Saxe).
Modicia Monza (Italie, Lombardie).
Mogontiacum, Moguntiacum, Moguntiacus, Moguntia, Maguntia ou Magontia Mayence. («Cette ville est à jamais célèbre par la découverte de la typographie et par le nom de Gutenberg.» P. Deschamps, loc. cit., col. 850).
Molinæ Moulins.
Monachium Munich.
Monasterium Moutier, Moustiers, Montiers, Münster, etc.
Monasterium Fossatense. Voir Bagaudarum Castrum Saint-Maur-des-Fossés.
Mons Albanus Montauban.
Mons Argi, Mons Arginus Montargis.
Mons Biligardus Montbéliard.
Mons Brisonis Montbrison.
Mons Pessulanus, Mons Pessulus, Mons Puellarum Montpellier.
Mons Vici, Mons Regalis Mondovi (Italie, Piémont).
Montes, Montes Hannoniæ Mons (en flam. Bergen).
Murcia Murcie (Espagne).
Mussipons, Mussipontum Pont-à-Mousson (Meurthe-et-Moselle).
Mutina Modène.
 
Namnetus portus, Namnetum Nantes.
Namon, Namurcum, Namurum. Voir Aduaticorum Oppidum Namur.
Nancejum Nancy.
Narbo Martius, Narbona Narbonne.
Neapolis Naples.
Nemausus Nîmes.
Neustria, Normannia la Neustrie, la Normandie.
Nicolai a Portu (Fanum Sancti) Saint-Nicolas-du-Port (Meurthe-et-Moselle).
Niortum in Pictonibus Niort.
Nonantula Nonandola (Italie, près de Modène).
Nordovicum Norwich (Angleterre).
Norimberga Nuremberg.
Normannia. Voir Neustria la Normandie (anc. Neustrie).
Noviodunum Nevers.
Noviomagus Neufchâteau (Vosges).
Noviomagus Nimègue (Hollande).
Noviomagus. Voir Augusta Nemetum Spire.
Noviomagus Veromamduorum Noyon.
 
Ocellodurum Zamora (Espagne).
Œnipons, Œnipontum Inspruck.
Offenburgum Offenbourg (Allemagne, Bade).
Olisipo, Ulyssipo Lisbonne.
Olmutium, Olomucium Olmutz (Moravie).
Oppenhemium. Voir Bancona Oppenheim (Allemagne, Darmstadt).
Oriens Lorient.
Oxonia, Oxonium Oxford.
 
Palum, Palenza Pau.
Pampalona Pampelune.
Panormus Palerme.
Papia. Voir Ticinum Pavie.
Parisius, Parisis. Cf. Lutetia Paris (anc. Lutèce).
Passavia, Patavia. Voir Bacodurum Passau (Bavière).
Patavium, Patavia Padoue.
Pergamus, Pergamum. Voir Bergomum Bergame.
Perpenianum Perpignan.
Perusia Pérouse (Italie).
Petricordium Périgueux.
Petropolis Saint-Pétersbourg.
Phorca, Phorcenum Pforzheim (Allemagne, Bade).
Pictavia. Voir Limonum Poitiers.
Pilona, Pilsna Pilsen (Bohême).
Pinarolium Pignerol (Italie, Piémont).
Pinciacum Poissy (Seine-et-Oise).
Pinczovia Pinczow (Pologne, palat. de Cracovie).
Pintia, Valdoletum Valladolid.
Pisæ Pise.
Pisaurum Pesaro (Italie, près d'Ancône).
Piscia Pescia (Italie, Toscane).
Placentia Plaisance (Italie, près de Milan).
Plevisacium Pieve di Sacco (Italie, Vénétie).
Pollianum Rus Pogliano (Italie, près de Vérone).
Portesium Portesio (Italie, près de Brescia).
Portus Calensis. Voir Cale Porto ou Oporto (Portugal).
Portus Gratiæ. Voir Franciscopolis Le Havre.
Portus Regius Port-Royal (des Champs).
Portus Santonum. Voir Rupella La Rochelle.
Portus Venetus. Voir Venetia Venise.
Posnania, Posna Posen.
Posonium Presbourg (Hongrie).
Praga Prague.
Promontorium Promentour ou Promenthoux (Suisse).
Provinum Provins.
 
Quedlinburgum Quedlinbourg (Saxe).
Quintinopolis, Augusta Veromanduorum Saint-Quentin.
 
Ravenna Ravenne.
Redones Rennes.
Regiomontium Borussiæ Kœnigsberg.
Regium Lepidi Reggio d'Emilia (Italie, près de Modène).
Remorum Civitas, Remis Reims.
Rhætia le Tyrol, les Grisons (anc. Rhétie).
Rhaugia Raguse (Dalmatie).
Ricolocus Richelieu (Indre-et-Loire).
Ricomagus Riom.
Roma Rome.
Rostochium Rostock (Allemagne, Mecklembourg).
Rotena Urbs. Voir Segodunum Rodez.
Roterodamum Rotterdam.
Roto Redon.
Rotomagus Rouen.
Ruotlinga Reutlingen (Wurtemberg)
Rupella. Voir Portus Santonum La Rochelle.
Rupes Fortis Rochefort.
 
Sabate, Savona Savone (Italie, Piémont).
Salernum Salerne.
Salinis, Salinæ Salins (Jura).
Salmantica Salamanque.
Salmurium Saumur.
Sarisberia, Sarus Salisbury.
Savilianum Savigliano (Italie, Piémont).
Savona. Voir Sabate Savone (Italie, Piémont).
Scandia, Scandinavia la Scandinavie (Suède, Norwège).
Scandianum Scandiano (Italie, près de Modène).
Schiedamum, Sciedammæ Schiedam (Hollande).
Schoonhovia Schoenhoven (Hollande).
Scotia. Voir Caledonia l'Écosse (anc. Calédonie).
Sedanum Sedan.
Segobriga Segorbe (Espagne, prov. de Valence).
Segodunum, Rotena Urbs Rodez.
Sena Julia, Senæ Sienne (Italie, Toscane).
Senones. Voir Agendicum Sens.
Sequana la Seine.
Silvanectum Civitas. Voir Augustomagus Senlis.
Slesvicum Schleswig (Allemagne).
Sora, Soria Soria (Espagne, Vieille-Castille).
Spinalium Épinal.
Spira. Voir Augusta Nemetum Spire (Bavière).
Stutgardia Stuttgard.
Sublacense Cœnobium, Subiacum Subiaco (Italie centrale).
Suessonæ. Voir Augusta Suessonum Soissons.
Suevia la Souabe (Wurtemberg, Bavière, etc.).
Tarraco Tarragone (Espagne, Catalogne).
Tarvisium Trévise (Italie, Vénétie).
Taurinum. Voir Augusta Taurinorum Turin.
Telo Martius, Telonis Portus Toulon.
Tergeste Trieste.
Tholosa. Voir Tolosa Tectosagum Toulouse.
Thorunium Thorn (Allemagne).
Tibur Tivoli (Italie centrale, près de Rome).
Ticinum, Papia Pavie.
Tigurum Zurich.
Toletum Tolède.
Tolosa Tolosa (Espagne).
Tolosa, Tolosa Tectosagum, Tholosa Toulouse.
Tornacum Nerviorum Tournai.
Tornomagensis Vicus Tournon (Ardèche).
Trajectum, Trajectus Mosæ ou ad Mosam, Trajectum Superius Maestricht.
Trajectum Inferius, Trajectum Rheni ou ad Rhenum, Ultrajectum Utrecht.
Treba, Trevium Trevi (Italie, près de Spolète).
Trecæ. Voir Augustobona Troyes.
Trecora, Lantriguerum Tréguier (Côtes-du-Nord).
Trevirorum Augusta. Voir Augusta Trevirorum Trèves (Prusse rhénane).
Trevium. Voir Treba Trevi (Italie, près de Spolète).
Trevoltium Trévoux.
Tridentum Trente (Tyrol).
Tubinga Tubingen (Wurtemberg).
Tullum Toul.
Turoni, Cæsarodunum Tours.
Tusculanum, Tusculanum Lacus Benaci Toscolano (Italie, près de Brescia).
Tutela Tulle.
 
Ulma Ulm.
Ultrajectum. Voir Trajectum Inferius Utrecht.
Ulyssipo. Voir Olisipo Lisbonne.
Ungaria. Voir Hungaria la Hongrie.
Upsalia Upsal.
Uraniburgus Uranibourg (Suède).
Urbinum Urbino (Italie, près d'Ancône).
Ursius (Sanctus) Sant'Orso (Italie, près de Vicence).
Utinum Udine (Italie, Vénétie).
 
Valdoletum. Voir Pintia Valladolid.
Valentia Valence (France et Espagne).
Valeria. Voir Constantia Constance.
Vallis Guidonis Laval.
Varsavia Varsovie.
Vasconia la Gascogne.
Venetia, Portus Venetus Venise.
Venetia. Voir Dariorigum Vannes.
Vercellæ Verceil (Italie, Piémont).
Verodunum. Voir Virodunum Verdun (Meuse).
Verona Vérone.
Versaliæ Versailles.
Verulamium. Voir Albani (Villa Sancti) Saint-Albans (Angleterre).
Vesolum Vesoul.
Vesontio, Bisuntium Besançon.
Vicentia Vicence (Italie, Vénétie).
Victriacum, Victoriacum Francisci Vitry-le-François.
Vienna Vienne (France).
Vigornia Worcester.
Vinaria Weimar.
Vindobona Vienne (Autriche).
Virodunum, Verodunum Verdun (Meuse).
Viterbium Viterbe (Italie centrale).
Vormatia, Borbetomagus Worms.
Vratislavia Breslau.
 
Westmonasterium Westminster.
Wirceburgum. Voir Herbipolis Wurtzbourg (Bavière).
Witteberga. Voir Albiorum Wittenberg (Saxe).
 
Zutphania Zutphen (Hollande).
Zwolla Zwolle (Hollande).
Chargement de la publicité...